Często zdarza się, że osoby podejmujące się projektu badawczego nie są świadome różnic pomiędzy metodami badań jakościowych i ilościowych. Powszechnie możemy spotkać się z błędnym przekonaniem, że jedne mogą być „lepsze” od drugich, jednak prawda jest taka, że wykorzystywane są one do zupełnie innych celów. Integralnym elementem projektowania UX (czyli pozytywnego doświadczenia użytkownika podczas korzystania z interaktywnego produktu) są badania z użytkownikami. W tym wpisie wyjaśnię Ci, na czym polegają badania jakościowe i ilościowe, co je wyróżnia oraz kiedy jakiej metody użyć.
Badania jakościowe
Badania jakościowe (qualitative research) najczęściej są wykorzystywane do eksploracji. Pomagają badaczom postawić hipotezę, zrozumieć podstawowe przyczyny, motywacje, a nawet opinie uczestników. To podejście da nam informacje wyrażone słowami. Pozyskane dane są następnie analizowane przez podsumowanie, kategoryzację oraz interpretację. Zatem badania jakościowe zapewniają wgląd w problem lub pomagają opracować pomysły/hipotezy do potencjalnych badań ilościowych.
Jakościowe metody gromadzenia danych
Z metod jakościowych możemy wyróżnić:
- wywiady indywidualne, w których badacz omawia z respondentami wybrany problem 1:1,
- grupy fokusowe, w których badacz prowadzi rozmowę z kilkoma respondentami w tym samym czasie,
- obserwację, dzięki której badacz może bliżej przyjrzeć się problemowi,
- testy użyteczności, podczas których badani wykonują zadania zdefiniowane przez badacza.
Podczas stosowania jakościowych metod badawczych wielkość próby jest zazwyczaj niewielka, a respondenci są dobierani w celu wypełnienia określonego limitu.
Badania ilościowe
Badania ilościowe (quantitative research) pozwalają nam na testowanie hipotez, w związku z czym możemy oczekiwać, że zebrane dane za pomocą tego podejścia będą przedstawione głównie w wykresach i liczbach. Następnie zebrane dane liczbowe możemy przekształcić w użyteczne statystyki.
Techniki badań ilościowych
Do najważniejszych i najczęściej stosowanych rodzajów badań ilościowych należą:
- kwestionariusze (na przykład w formie ankiety),
- wywiady – twarzą w twarz, telefoniczne, zdalne,
- analityka internetowa,
- testy porównawcze (benchmarking),
- badania eye tracking (o eye trackingu możesz przeczytać w moim artykule tutaj).
W przeciwieństwie do badań jakościowych badania ilościowe będą wymagały znacznie większej próbki, która pozwoli na generalizację wyników.
Dane jakościowe a dane ilościowe – podstawowe różnice
Wyobraź sobie, że patrzysz na miasto ze wzgórza o wysokości 200 metrów n.p.m. – liczysz wszystkie pojazdy na drodze w zasięgu Twojego wzroku i dochodzisz do wniosku, że 70% pojazdów to samochody osobowe, 25% to ciężarówki, a reszta to rowery. Jest to informacja ilościowa.
Jeśli znajdziesz się na ziemi i przeprowadzisz wywiad z kilkoma rowerzystami na temat ich refleksji dotyczących samochodów i ciężarówek, notatki lub nagrania tych wywiadów będą już natomiast danymi jakościowymi.
Badania jakościowe mają na celu ustalenie dlaczego, kiedy, gdzie i w jaki sposób (coś się dzieje). Badania ilościowe natomiast służą ustaleniu ile (czegoś jest) i jak często (coś ma miejsce).
Kiedy stosować badania jakościowe, a kiedy ilościowe?
Znasz już podstawowe różnice między badaniami jakościowymi a ilościowymi, ale pewnie zastanawiasz się, kiedy użyć których? To bardzo proste!
Jeśli Twoim celem jest potwierdzenie lub przetestowanie teorii lub hipotezy, najlepszym wyborem będzie skorzystanie z podejścia ilościowego. Jeśli jednak chcesz zrozumieć lub zbadać pomysł, wybierz podejście jakościowe. Szerzej o tym przeczytasz w moim kolejnym artykule.
Podsumowanie
Jak widzisz, obie metody badań mogą przynieść Ci wymierne korzyści, które usprawnią Twój biznes. Zanim jednak postanowisz przeprowadzić badanie, zastanów się nad jego celem i nad tym, jakie informacje chcesz z niego wyciągnąć – to pozwoli Ci wybrać najlepszą metodę badawczą, która przybliży Cię do sukcesu.